fot. KPUW / Robert Koniec/Kcynia.info

Przed Grobem Nieznanego Powstańca# Wielkopolskiego w Bydgoszczy odbyły się uroczystości upamiętniające 106. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Podczas uroczystego apelu, upamiętniającego bohaterów tamtych wydarzeń, Wojewodę Kujawsko-Pomorskiego reprezentował dr Sławomir Łaniecki, Pełnomocnik Wojewody do spraw Dziedzictwa Historycznego.

W Narodowym Dniu Pamięci Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego odbył się uroczysty apel, w którym udział wzięli także przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, wojskowi, służby miejskie, członkowie stowarzyszeń kombatanckich, harcerze, uczniowie z bydgoskich szkół i przedstawiciele uczelni wyższych, którzy wystawili poczty sztandarowe i złożyli kwiaty pod pomnikiem Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego.

Uczczenie pamięci o powstańcach było także okazją do przyznania wyróżnień osobom wyjątkowo zaangażowanym w kultywowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim. Listy Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Michała Sztybla za działalność społeczną na rzecz pamięci o Powstaniu Wielkopolskim otrzymali: dr Kamila Czechowska, Andrzej Grubczyński i Marek Biernacki.

Miejsce, w którym dziś stoimy jest związane z wieloma wybitnymi Bydgoszczanami, ale jeszcze bardziej nobilituje je Grób i Pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego. W miejscu, gdzie leży ten krzyż został pochowany raniony pod Murowańcem nieznany powstaniec wielkopolski. Pamięć o naszych bohaterach jest wiecznie żywa m. in. dzięki wsparciu władz i instytucji, dzięki którym w tak spektakularny i widowiskowy sposób możemy świętować, tak jak to dziś czynimy – powiedział dr Sławomir Łaniecki, Pełnomocnik Wojewody Kujawsko-Pomorskiego do spraw Dziedzictwa Historycznego oraz prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.

Jednym z działań Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego realizowanych przy współpracy z Kujawsko-Pomorskim Urzędem Wojewódzkim, Wojskiem Polskim oraz IPN jest znakowanie symbolicznym powstańczym emblematem grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego. Takie uroczyste znakowanie odbyło się dziś w Gniewkowie – groby Powstańców Jana Milewskiego (1893–1971) i dr. Jana Dreckiego (1888–1970) i w Murzynnie – groby Powstańców Wojciecha Konieczki i Aleksandra Wejnerowskiego.

Niezmiernie mi miło, że dzisiaj mogę wyróżnić przedstawicieli Wojewody i Prezydenta Miasta Bydgoszczy, za wierność ideałom Związku Inwalidów Wojennych – mówił Eugeniusz Michał Andrzejewski, prezes Zarządu Okręgowego Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej, wręczając pamiątkowe podziękowania.

Również w Kcyni przy pomniku Powstańców Wielkopolskich, zorganizowano Obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, w których wziął udział Wicewojewoda Piotr Hemmerling.

Powstanie Wielkopolskie jest dla nas wszystkich przedmiotem dumy, bo rzeczywiście jako jedyny zryw niepodległościowy zakończył się pełnym sukcesem. Mimo ofiar, które trzeba było ponieść, mimo trudów, które podejmowali walczący powstańcy. Trzeba wczuć się w atmosferę tamtych chwil listopada i grudnia 1918 roku, kiedy wybuchła Polska, kiedy po 123 latach niewoli odzyskiwaliśmy swój narodowy byt - mówił Wicewojewoda.

5 stycznia - Wojewódzkie Obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego do wspólnego oddania hołdu bohaterom Powstania Wielkopolskiego. Przypominamy, ze już 5 stycznia 2025 r. w Inowrocławiu odbędą się Wojewódzkie Obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, które rozpoczną się o godz. 12:00 pod Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich przy ul. Orłowskiej. Nie zabraknie pokazów grup rekonstrukcyjnych, wystawy fotografii czy rozmów o historii i koncertu orkiestry wojskowej.

Pełen program wydarzenia

Na wydarzenie zapraszają: Wojewoda Kujawsko-Pomorski Michał Sztybel, Marszałek Województwa Piotr Całbecki, Prezydent Miasta Inowrocławia Arkadiusz Fajok oraz Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – Bydgoszcz.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Swoim zasięgiem szybko objęło całą Wielkopolskę. Polacy czynem zbrojnym domagali się powrotu ziem spod zaboru pruskiego do Macierzy. Po kilku miesiącach walki, wojska powstańcze zbliżały się w okolice Bydgoszczy. Trwały bitwy pod Brzozą, Rynarzewem, Ślesinem i Mroczą. W nocy z 15 na 16 czerwca 1919 r. w Murowańcu stoczono zaciętą bitwę. Poległo 15 powstańców. Rannych powstańców Niemcy zabrali do niewoli, a następnie do szpitala wojskowego w Bydgoszczy. Wśród nich był nieznany z imienia i nazwiska powstaniec, który po kilku dniach zmarł, nie odzyskując przytomności. Mimo prób identyfikacji, nie udało się ustalić jego tożsamości. Społeczeństwo Bydgoszczy sprawiło poległemu za wolność ojczyzny powstańcowi godny pochówek. Pogrzeb odbył się 26 czerwca 1919 r. na cmentarzu Nowofarnym. Pod koniec czerwca 1925 r. powstała murowana krypta, w części nadziemnej obłożona granitem. W Święto Żołnierza trumnę ze szczątkami Nieznanego Powstańca złożono w nowym grobie, który przykryto płytą z białego marmuru, z płaskorzeźbą anioła trzymającego wiązankę kwiatów i wieniec laurowy, opatrzoną napisem „Nieznanemu Powstańcowi Wlkp. Rodacy”. Bydgoski Grób Nieznanego Powstańca jest jedynym w kraju grobem upamiętniającym nieznanego z nazwiska powstańca, a jednocześnie symbolizuje pamięć o powstańczym zrywie przodków.

Podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski sprawił, że do Polski powróciła niemal cała Wielkopolska i Kujawy wraz z Bydgoszczą. Zapisy traktatu weszły w życie 10 stycznia 1920 r. W Bydgoszczy oficjalne przejęcie władzy nastąpiło 19 stycznia 1920 r., a dzień później do miasta wkroczyły oddziały Wojska Polskiego.

Materiał: KPUW

Galeria

Powrót Drukuj